Casper Oorthuys, theatermaker
“Ik zie mezelf vooral als antropoloog”

Waarom ben je zzp’er?

Ik was als artistiek leider werkzaam voor een stichting. In 2012 heb ik het bestuur gezegd dat ze me maar beter konden ontslaan. Ik kon voorspellen dat ze mijn salaris niet meer konden betalen. Ze hadden de stichting ook kunnen opheffen. Nu bestaat die nog steeds. De werkplaats is behouden gebleven en de geschiedenis die we hebben is niet verloren gegaan. Op het hoogtepunt had de stichting zeven man in dienst.

Door Halbe Zijlstra, met de korting op cultuur, is het snel gegaan. Al mijn collega’s waren al zzp’er, ik was de laatste. Ik kon gebruikmaken van het vangnet van de WW om te overleven. Zes à acht maanden van het jaar werkte ik als zzp’er, de rest van de tijd kon ik terugvallen op een uitkering. In die zin ben ik geen echte zzp’er. Per 1 januari 2020 maak ik helemaal de stap naar zzp’er.

Wat vind je leuk aan eigen baas zijn?

Ik noem me geen eigen baas. Ik zie mezelf vooral als antropoloog. Mijn werk is een excuus om bij organisaties binnen te lopen. Ik kom op heel interessante plekken in Nederland binnen en voer boeiende gesprekken die je omzet naar een verhaal of een voorstelling. Dat is het voorrecht dat je hebt als je eigen baas bent. Er is ook altijd een leuke aanleiding, een jubileum of een nieuwe start. Je ontmoet mensen in een leuke periode van hun leven.

Wat vind je moeilijk, minder leuk?

“Heel veel mensen in de culturele sector werken onder het minimumloon, omdat ze het vak leuk vinden. Als de plannen doorgaan voor een minimumtarief van € 16 per uur gaat dat ten koste van het aantal voorstellingen. Je moet meer uitbetalen aan honorariumkant, terwijl er niet meer geld binnenkomt in de cultuursector. Dat betekent minder producties. Er zitten verkeerde prikkels in de markt. Een zzp’er vraagt de dagprijs. Die haalt de schokken uit de markt. Dat is best risicovol. Er is niemand die ons verdedigt. Er wordt niet namens ons gesproken. We zijn in geen enkel overlegorgaan vertegenwoordigd. Dat vind ik jammer. Ik zou er wel voorstander van zijn dat er namens ons een belangrijke stem is. In organen als de SER mis ik de zzp’er. Het zwaarste is de onzekerheid dat je het bootje op koers moet houden qua financiën en dergelijke. Je hebt heel veel petten op en verantwoordelijkheden. Ik ben nooit klaar, altijd bezig. Omdat iedereen zzp’er is, is iedereen verantwoordelijk voor zijn eigen financiën. In die zin voel ik mij als directeur niet meer verantwoordelijk voor mijn collega’s. Omgekeerd is er geen hiërarchie meer. Er is geen routine om met elkaar samen te werken. Iedereen is losgeknipt, bezig met z’n eigen projecten.”

Waarbij zou je hulp willen krijgen?

“Ik ben geen echte ondernemer die probeert financieel te groeien. Wat ik op orde heb is mijn inhoudelijke c.v. Van mijn financiële toestand heb ik veel minder een beeld. Ik maak geen ontwikkeling door in de finesses van financiën. Echt diep ga ik er niet in. Je moet het allemaal zelf kunnen, met het risico dat je het slecht doet.”