Belastingdienst publiceert kader zzp-criteria handhaving   De aangekondigde handhaving van de wet DBA per 1 januari 2025, en bijbehorende controle op zzp-constructies door de Belastingdienst, zorgt al enige tijd voor onrust bij zzp’ers en hun opdrachtgevers. Om duidelijkheid te scheppen, heeft de Belastingdienst een “Toelichting Beoordeling arbeidsrelaties – Beslis- en afwegingskader” gepubliceerd.    De inhoud van het document waarin de toelichting wordt uiteengezet zal opdrachtgevers en zzp’ers bij veel bestaande samenwerkingen niet direct geruststellen. Enkele onderzoeken onder zzp’ers laten zien dat een deel ongerust is om opdrachtgevers te verliezen.    In de toelichting opent de Belastingdienst met een impliciete waarschuwing:   De arbeidsovereenkomst uit het Burgerlijk Wetboek is een bijzondere overeenkomst die de verhouding tussen werknemer en werkgever regelt. Deze wettelijke regeling is van ‘dwingendrechtelijke aard’. Dat betekent dat je hier niet van mag afwijken als uit het beslis- en afwegingskader dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst. Criteria arbeidsovereenkomst: gezag, arbeid en loon De arbeidsovereenkomst is de overeenkomst waarbij de ene partij, de werknemer, zich verplicht om voor zekere tijd voor de andere partij, de werkgever, te werken, in ruil voor loon. Op grond van deze definitie werkt de werknemer in dienst van de werkgever, de zogenoemde gezagsverhouding.   Er kan sprake zijn van een gezagsverhouding als de werkgever de werknemer voor de uitvoering van het overeengekomen werk aanwijzingen en instructies kan geven die de werknemer moet opvolgen (materieel gezag). De werkgever hoeft de aanwijzingen en instructies niet daadwerkelijk te geven. Dat de werkgever de mogelijkheid heeft om ze te geven is al voldoende.   Er kan ook sprake zijn van een gezagsverhouding als de werknemer zich moet houden aan de regels die binnen de organisatie van de werkgever gelden. Naast de gezagsverhouding zijn er nog 2 belangrijke criteria: • De werknemer heeft zich verplicht de arbeid te verrichten. • De werkgever heeft zich verplicht de arbeid te belonen. Holistische toets arbeidsovereenkomst Om te bepalen of er sprake is van een arbeidsovereenkomst, is meer nodig dan alleen het vaststellen van gezag, arbeid en loon, constateert de Belastingdienst.   De Hoge Raad is van oordeel dat bij het bepalen of er sprake is van een arbeidsovereenkomst alle feiten en omstandigheden van belang zijn. Die feiten en omstandigheden moeten in onderling verband bekeken worden. Daarbij is niet 1 enkel feit of 1 enkele omstandigheid beslissend: alles moet in onderling verband worden beoordeeld. Dit noemen we ook wel de holistische toets. De hoogste rechter heeft een negental handvatten voor deze toetsing geformuleerd in het Deliveroo-arrest.   De Belastingdienst sluit hierop aan bij de formulering van het kader waarmee ze vanaf 1 januari 2025 arbeidsrelaties gaat beoordelen, waaronder de duur van de arbeidsrelatie en het begrip “inbedding”.   Bij de beoordeling of er sprake is van een arbeidsovereenkomst, zijn er volgens de Hoge Raad twee fases: de uitlegfase: Welke werkafspraken hebben partijen gemaakt en hoe hebben ze die uitgevoerd? de kwalificatiefase: Voldoen de werkafspraken en de uitvoering daarvan aan de eisen van eenarbeidsovereenkomst? ad 1: de uitlegfase: Het gaat hier om het antwoord op de vragen welke rechten en plichten partijen zijn overeengekomen en hoe zij die in de praktijk uitvoeren. Voor de uitleg van de rechten en plichten geldt de “Haviltexmaatstaf”: bij de uitleg van de overeenkomst moet niet alleen naar de letterlijke bewoordingen worden gekeken;  de betekenis die partijen aan de tekst gaven en wat partijen over en weer van elkaar mochten verwachten is net zo belangrijk. Daarbij kan ook van belang zijn tot welke sociale groep partijen horen en hoeveel rechtskennis van hen verwacht mag worden. ad 2: de kwalificatiefase: In de kwalificatiefase is de feitelijke uitvoering doorslaggevend bij het bepalen of er sprake is van een arbeidsovereenkomst. Als de feitelijke uitvoering afwijkt van wat partijen hebbenafgesproken, dan is de uitvoering dus bepalend voor de kwalificatie van de overeenkomst. De 9 criteria bij de beoordeling van de arbeidsrelatie zzp’er In het Deliveroo-arrest oordeelde de Hoge Raad dat bij de holistische toets onder meer de volgende 9 feiten en omstandigheden (gezichtspunten) van belang kunnen zijn: Over het algemeen geldt hoe langer de duur van de arbeidsrelatie, hoe meer dat wijst op een arbeidsovereenkomst. Wanneer de werkzaamheden eenvoudig van aard zijn, kan dat wijzen op een arbeidsovereenkomst. Hoe vrijer de opdrachtnemer is zelf de werkwijze, de werktijden en de locatie van de werkzaamheden te bepalen, hoe eerder er sprake is van werken als zzp’er. Dat de opdrachtnemer op een bepaalde locatie of op een bepaald tijdstip moet werken vanwege de aard van het werk, wijst dat niet automatisch op een arbeidsovereenkomst. Als voorbeeld noemt de Belastingdienst werken op een bouwplaats. De inbedding: de mate waarin de werkzaamheden én de opdrachtnemer onderdeel zijn van de organisatie van de opdrachtgever. Het gaat hierbij om de vraag in hoeverre de verhouding tussen de zzp’er en opdrachtgever vergelijkbaar is met die van personeel dat in dienst is bij de opdrachtgever. Er kan eerder sprake zijn van een arbeidsovereenkomst als het werk een wezenlijk onderdeel vormt van de bedrijfsvoering van de opdrachtgever. De vraag of er wel of geen verplichting is om het werk persoonlijk uit te voeren speelde in het Deliveroo-arrest een belangrijke rol. De rechter is van oordeel dat, óók je je als zzp’er wél mag laten vervangen, sprake kan zijn van een arbeidsovereenkomst. Hetzelfde geldt voor de vrijheid om een opdracht wel of niet te aanvaarden. Ook dan kan sprake zijn van een arbeidsovereenkomst. De manier waarop afspraken tot stand zijn gekomen. De hoogte van de beloning: Hoe hoger de beloning van de opdrachtnemer ten opzichte van de beloning vanvergelijkbaar personeel in loondienst, hoe meer dat wijst op werken als zzp’er. De manier waarop de beloning is bepaald en wordt uitbetaald. En “last, but not least”: Gedraagt je je als ondernemer, dan wijst dit op werken als zzp’er.  > Lees ook: Hoge Raad: bezorgers Deliveroo geen zzp’ersVerzoek vooroverleg beoordeling arbeidsrelatieAls opdrachtgever kun je de Belastingdienst vragen om een beoordeling van de arbeidsrelatie, met de vraag of de opdrachtnemer de opdracht in loondienst >>Belastingdienst verstuurt voorlopige aanslag inkomstenbelasting 2025In januari ontvang je als zzp’er of zelfstandig ondernemer een voorlopige aanslag inkomstenbelasting voor 2025. >>Slim je pensioen berekenen, slim pensioen inleggenJe mag fiscaal vriendelijk geld opzijzetten voor later. Maar hoe weet je hoeveel verstandig is om in te leggen? En zorg je tegelijkertijd dat je flexibel blijft? >>‘Ingroeimodel’ voor zachte landing handhaving wet DBAHet kabinet heeft de toezegging gedaan te zorgen voor een ‘zachte landing’ bij de handhaving vanaf 1 januari 2025 op schijnzelfstandigheid. >>Wetsvoorstel arbeidsongeschiktheidsverzekering zzp’ers wordt aangepastMinister Eddy van Hijum (SZW) gaat het wetsvoorstel voor een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers aanpassen. >>Toon meer (172)