Joe Biden maakt dezelfde fouten als Nederland in het reguleren van zzp’ers Het kabinet-Rutte II wilde meer werkenden in vaste dienst. Lodewijk Asscher (PvdA), destijds minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, eiste van werkgevers dat zij zzp’ers na twee jaar een vast contract gaven. Door: Nick Ottens Er kwamen ‘modelovereenkomsten’ om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. Ook verplichtte Asscher een gang naar de kantonrechter bij ontslag om niet-bedrijfseconomische redenen en voerde hij een ‘transitievergoeding’ in voor werknemers die hun baan verloren. De hervormingen leidde vooral tot verwarring, niet tot een afname in het aantal zelfstandigen. Verlies deeltijdbanen door kabinetsbeleid Het kabinet-Rutte III, waarin de PvdA plaats had gemaakt voor CDA, D66 en ChristenUnie, draaide het beleid van Asscher terug. De modelovereenkomsten verdwenen. Freelancers mochten iedere drie jaar weer drie opdrachten voor hetzelfde bedrijf uitvoeren. Werkgevers werden wel verplicht oproepkrachten na een jaar in vaste dienst te nemen en de WW-premies voor flexwerkers gingen omhoog. De transitievergoeding bleef. In de tussentijd waren volgens ABN Amro zo’n 77.000 vooral deeltijdbanen in de horeca, kinderopvang, thuiszorg en andere sectoren verloren gegaan. In Amerika gaat hetzelfde gebeuren, waarschuwt The Wall Street Journal. De zakenkrant vreest dat regels tegen schijnzelfstandigheid ook ‘columnisten, vrachtwagenchauffeurs, makelaars, kappers, adviseurs en vele andere freelancers’ zullen strikken. Biden wil ‘economische afhankelijkheid’ toetsen Bidens ministerie van Werkgelegenheid heeft voorgesteld om Amerikanen die ‘economisch afhankelijk’ zijn van hun werkgever voortaan als personeel aan te maken. Die afhankelijkheid zou aan de hand van een aantal factoren worden getoetst: Of een werkende winst of verlies kan maken door werk te aanvaarden dan wel te weigeren. De zeggenschap die een werkende heeft over prijzen, roosters, toezicht en andere ‘economische aspecten’ van de werkrelatie. Een taxichauffeur die voor Uber rijdt, zou volgens deze regels in vaste dienst moeten worden genomen. De duur van het werkverband. Een contract voor onbepaalde tijd zou wijzen op personeelsstatus. De aard van investeringen. Investeringen in vaardigheden zouden als ‘ondernemend’ worden beschouwd, en dus wijzen op zzp-status. Investeringen in gereedschap zouden wijzen op personeelsstatus. Dat is lastiger. Een opdrachtgever kan ook investeren in gereedschap voor een zzp’er en een werkgever kan investeren in opleidingen voor personeel. Maar het wordt nog ingewikkelder: “De mate waarin het werk ‘integraal’ is aan de bedrijfsvoering” Bidens ambtenaren vinden dat ‘integraal’ werk door vaste krachten moet worden uitgevoerd. Maar hoe moeten bedrijven dan omgaan met werk dat weliswaar integraal, maar tijdelijk is? Zoals een renovatie of de installatie van een nieuw IT-systeem? Wat als zelfstandigheid de norm is in een sector? In zowel Amerika als Nederland laten artsen zich als zzp’er inhuren door ziekenhuizen, waar hun werk zeker ‘integraal’ is. De meesten willen echter geen vast contract. Met de meeste zzp’ers gaat het prima Dat geldt voor meer zzp’ers. Politici maken zich (niet onterecht) zorgen over onderbetaalde taxichauffeurs en postbezorgers, maar de meeste zelfstandigen redden zich prima. 1,1 miljoen Nederlanders werken zelfstandig, 12 procent van de beroepsbevolking. Als je oproepkrachten en deeltijders meetelt, is het aandeel flexwerkers zelfs 40 procent. Zzp’ers verdienen gemiddeld bijna 40.000 euro per jaar, iets meer dan een modaal jaarsalaris. Bankiers, andere financiële dienstverleners, makelaars en ICT’ers verdienen meer dan het gemiddelde. In de horeca, cultuursector en overige dienstverlening, zoals postbezorging, verdienen zzp’ers minder. Tussen de 31 en 36 procent van de Amerikanen werkt als ‘contractor’. Die komen net als in Nederland niet in aanmerking voor een werkloosheidsuitkering, maar ze vallen ook niet onder het minimumloon en mogen zich zelfs niet bij een vakbond aansluiten. Toch is 85 procent tevreden met hun werk. Twee op de drie zelfstandigen zegt het financieel goed geregeld te hebben. Zelfs acht op de tien freelancers in de ‘gig economy’, waar de meeste schijnzelfstandigheid voorkomt, is ‘matig’ of ‘zeer’ tevreden. 46 procent kan niet anders dan freelancen. Die zorgen bijvoorbeeld voor een zieke ouder, hebben een gehandicapt kind dat veel zorg eist, of hebben zelf een chronische aandoening waardoor ze niet van 9 tot 5 kunnen werken. Als Biden zijn zin krijgt, zouden velen van hen zonder werk komen te zitten. Noah Rothman, een rechtse columnist voor het linkse MSNBC, is dan ook van mening dat een meerderheid van de zzp’ers benadeeld wordt ten gunste van een kleine groep schijnzelfstandigen. Maak vast werk goedkoper Beleidsmakers zouden zich af moeten vragen waarom schijnzelfstandigheid überhaupt bestaat. In zowel Amerika als in Nederland is het voor kleine en beginnende ondernemers vaak te risicovol om personeel in vaste dienst te nemen. MKB-Nederland klaagt al jaren dat het onredelijk is dat werkgevers hun personeel bij ziekte twee jaar lang 70 procent van hun salaris moeten doorbetalen. Dan kunnen bedrijven ook nog eens een boete van het UWV krijgen als zij niet genoeg doen om zieke werknemers te re-integreren. Sinds 2009 betalen werkgevers 100 procent van de kosten van de WW. Voorheen betaalden werknemers mee. Amerikaanse werkgevers hebben een grote kostenpost aan zorgverzekeringen. Zelfstandigen kopen, net als alle werkenden in Nederland, hun eigen zorgverzekering. Werknemers in vaste dienst krijgen een zorgverzekering van hun baas. Vast werk is daardoor 20 procent duurder dan flex. Laat Biden daar iets aan doen.BlogDrie scenario’s voor het zzp-wetsconceptMinister Karien van Gennip (SZW) heeft kort voor de verkiezingen een wetsconcept gepubliceerd dat moet verduidelijken wanneer iemand zzp’er is. Drie scenario’s….Blog, deZZP opinieEen 7 voor minister Karien van Gennip op het zzp-dossierMinister Karien van Gennip heeft meer dan haar voorgangers grip op het zzp-dossier gekregen. Haar keuze: minder zzp; meer loondienst….Blog, deZZP opinieAfrekenen met de oude economie dat doe je als ondernemer toch gewoon zelf?Ook al zijn er 10 dezelfde ondernemingen in de straat, je hebt altijd je eigen onderscheidend vermogen als je kiest voor duurzaam ondernemen dat bij jou…BlogVerlaging zelfstandigenaftrek gaat kabinet nog opbrekenAl drie kabinetten Rutte hebben de strijdbijl opgepakt tegen de zzp’er, in de vorm van het verlagen van de zelfstandigenaftrek….Blog, deZZP opinieEr zijn niet minder, maar meer zzp’ers nodigDe tarieven van zzp’ers stijgen veel sneller dan de cao-lonen. HeadFirst, dat zelfstandigen aan opdrachtgevers koppelt, en de Intelligence Group,…Toon meer