ZZP-bashing: favoriet tijdverdrijf in coronatijden

Wat is het toch dat de zzp’er de favoriete kop van jut is sinds de uitbraak van de coronacrisis. Het begon al met de zure reacties naar aanleiding van het eerste steunpakket. Met als gedeelde mening van de tegenstanders van de zzp-economie: ‘eigen schuld, dikke bult’, dus zoek het maar lekker uit.

Tozo-regeling

Je lekker boos maken op die uitvretende zzp’ers die het sociale stelsel ondermijnen, geen spaargeld hebben en wel steun krijgen. Het zorgde voor heel veel verontwaardiging op Twitter, bij vakbondsmensen, politici ter linkerzijde van het spectrum en elders.

Tandenknarsend werd de steun geaccepteerd, maar dan wel met een prijs. Een beetje zoals de autoverzekering werkt. Ze betalen de schade die je hebt gemaakt, maar vervolgens betaal je het schadebedrag drievoudig in termijnen terug. Met de Tozo-regeling gaat het niet anders. Je krijgt een minimaal bedrag zodat je net niet het ravijn in stort, maar dan moet het verschil in belastingdruk van zzp’er en werknemer worden gedicht.

Verschil belastingdruk zzp'er en werknemer

Voor het gemak wordt al een hele tijd zeer selectief gerekend, waarbij het narratief luidt dat de zzp geen tot bijna geen belasting betaalt. Het verhaal is als onuitroeibaar onkruid, zie ook het artikel bij RTL Z, waarbij de vraag centraal staat of het fair is dat 'zzp'ers hun hand nu massaal ophouden, maar allerlei fiscale voordelen genieten'.

ZIPconomy heeft het rekensommetje van RTL Z overgedaan en komt tot een tegengestelde conclusie: zelfstandigen betalen in veel gevallen juist méér belasting dan een werknemer met hetzelfde inkomen (ZIPconomy Factcheck).

Een ander verwijt is dat de zzp’er sociale zekerheid ondermijnt, doordat er minder mensen de premie ophoesten. Wat je dan niet hoort, is dat die zzp’er ook zelf zijn vangnet moet spannen. Wat betekent dat er ook minder geld nodig is omdat er ook minder mensen zijn die een beroep doen op de sociale ruif.

Negatieve focus

Ook De Volkskrant maakt zich schuldig aan een negatieve focus op de zzp-maatschappij. Zo meldt de krant bij het bericht dat 300.000 zzp’ers inkomensondersteuning hebben aangevraagd.

Dat is volgens De Volkskrant een op de drie zzp’ers. Dat is best veel. Maar dan moet je wel met de juiste cijfers rekenen. Er zijn 1,2 miljoen zelfstandigen. Dus dan heb je dus drie kwart van de zzp’ers het in extreem moeilijke tijden weet te redden. Dat is bijzonder én zou de focus van het verhaal moeten zijn.